Nieuws

Op en rond de roeibaan leven 2-3 families knobbelzwaan. Van de meeste zwanen heb je geen tot weinig last, maar er is een mannelijke zwaan die sterk territoriaal is. Zijn gebied en zijn jongen verdedigt hij goed. Zo goed dat met name de skiffeurs het beangstigend vinden als het dier van zo’n 10 kilo recht op hen afvliegt en uiteindelijk de riem aanvalt.

Van verschillende kanten komt dan de vraag wat er tegen deze zwaan te doen is. Het antwoord is vrij simpel: vooral zorgen dat het dier zich niet bedreigt voelt, want veel meer is er niet aan te doen.

Dit gedrag van de knobbelzwaan speelt in de periode dat de eieren gelegd zijn en als de ouders met de jongen rondzwemmen. Het kan dus van april-augustus spelen. Best een lange periode voor roeiers.

Het is verstandig om vooral duidelijk te zijn richting de zwanen.

• Kies een koers waarbij alle dieren aan een zijde van de boot zijn. Verdeel de groep dus niet met je boot.
• Blijf in een rechte lijn roeien met een gelijkmatig tempo. Ga niet ineens iets anders doen in de buurt van de zwanen.
• Ga in elk geval niet stilliggen; ook niet als je voorbij de jongen en ouders bent.
• Neem wel voldoende afstand van de kant (en grote gebieden met waterplanten) want mocht er iets gebeuren dan wil je wel wat manoeuvreerruimte hebben.

De ervaring leert dat bovenstaande regels bij de meeste zwanen goed helpt. Bij het bewuste mannetje helaas niet altijd. Ook ikzelf heb ervaren dat je al lang voorbij de familie geroeid bent en dat het dier dan besluit je definitief te verjagen door al vliegend op je af te komen en uiteindelijk de aanval in te zetten op je riem.

Als het dier uiteindelijk toch besluit je aan te vallen dan wordt het vooral zaak dat de zwaan zo snel mogelijk weer kalmeert en zich in elk geval niet richt op de roeier zelf. Probeer dus afstand te creëren tussen jou en de zwaan door langzaam verder te roeien. Mocht de zwaan tussen jou en de riemen komen probeer dan door met de riemen te bewegen om de zwaan actief te houden op de riemen. De zwaan zal zoveel mogelijk naar de riemen pikken. 

Is wegvangen een optie?

Eigenlijk niet. Als het territoriale mannetje weggevangen zou mogen worden dan zal ook meteen de hele familie gevangen moeten worden. Anders is het mannetje zo weer terug. De vraag rijst dan natuurlijk waar de dieren dan uitgezet moeten worden, wetende dat de kans dat dit succesvol voor de dieren afloopt beperkt is.

Daarbij speelt ook de wetgeving die bepaalt of dieren weggevangen mogen worden een belangrijke rol. De Wet natuurbescherming is dan leidend en strikt genomen is een zwaan die overlast geeft, geen aanleiding om een ontheffing af te geven. Als de Provincie (bevoegd gezag) zich erg flexibel opstelt is het wellicht wel mogelijk om deze ontheffing te krijgen. Deze ontheffing zou de gemeente Lelystad, als eigenaar van het water en de oevers, dan moeten aanvragen. Dit lijkt dus pas mogelijk als de klachten toenemen en blijvend zijn. Laten we vooral hopen dat laatste niet het geval is.

Ik wens ieder nog een behouden vaart!

Jeroen Reinhold